poniedziałek, 1 lutego 2016

Czyste powietrze ma znaczenie

CC BY-SA 3.0, $2


Oddychanie powietrzem niskiej jakości wywołuje czasami zespół symptomów, nazywany syndromem chorego budynku (sick building syndrome). Powietrze w mieszkaniach często nie spełnia wymaganych norm, dlatego domownicy mogą odczuwać zmęczenie, cierpieć na bóle głowy i mieć problemy z oddychaniem. Wyniki badania przedstawione w czasopiśmie PLOS ONE sugerują ponadto, że niektóre z powszechnych w powietrzu substancji chemicznych mogą znacząco upośledzać inteligencję u dzieci.
W 2014 roku grupa badaczy pod kierownictwem pani profesor Pam Factor-Litvak z Uniwersytetu Medycznego w Columbii USA, przedstawiła na łamach czasopisma PLOS ONE wyniki badania epidemiologicznego z udziałem trzystu dwudziestu ośmiu matek i ich dzieci. Kilka lat temu badacze sprawdzili pod koniec ciąży u każdej z kobiet stężenie metabolitów ftalanów w moczu. Ftalany są grupą związków chemicznych wykorzystywanych do produkcji klejów, farb, lakierów, laminatów itp. Są one obecne w wielu używanych powszechnie produktach i sprzętach, począwszy od mebli, poprzez materiały wykończeniowe mieszkań, część ubrań, a skończywszy na przyborach kosmetycznych. Stężenie metabolitów tych związków w moczu odzwierciedla też ilość tych związków w powietrzu, którym oddychała badana osoba.
Po paru latach, gdy dzieci badanych kobiet osiągnęły wiek siedmiu lat, badacze sprawdzili za pomocą standaryzowanego testu ich iloraz inteligencji – testu inteligencji Davida Wechslera dla dzieci (ang. Wechsler Intelligence Scale for Children, 4th edition – WISC-IV). Skala inteligencji Wechslera dla dzieci mierzy cztery obszary funkcjonowania psychicznego: szybkość przetwarzania informacji, rozumowanie percepcyjne, rozumowanie werbalne oraz pojemność pamięci roboczej. Cztery te komponenty łącznie dają jeden wynik IQ, ale analizuje się je również oddzielnie. Analiza matematyczna wyników badania pozwoliła na wyciągnięcie niepokojącego wniosku: im wyższe stężenie metabolitów ftalanów u kobiet, tym niższa inteligencja ich dzieci. Dzieci oddychające powietrzem o najwyższym stężeniu ftalanów miały IQ niższe o około 7 punktów od dzieci oddychających powietrzem o najniższym stężeniu tego związku. Dzieci te wypadły też gorzej w poszczególnych obszarach mierzonych przy pomocy WISC-IV: szczególnie ucierpiała u nich prędkość przetwarzania informacji, rozumowanie percepcyjne oraz pojemność pamięci roboczej.
Ponieważ ftalany mogą mieć negatywny wpływ na rozwój dzieci zaleca się, by kobiety w ciąży unikały zawierających je kosmetyków. Przyszli rodzice w trosce o potomstwo powinni zrezygnować z kupowania np. nowych mebli, które mogą być źródłem tych substancji lotnych. W mieszkaniach można też wykorzystać rośliny doniczkowe, które dość dobrze usuwają z powietrza lotne zanieczyszczenia i dodatkowo je nawilżają. Przegląd roślin, które można wykorzystać w tym celu, znajduje się w wikipedii.