Nie wszystkie treści z opublikowanych artykułów, odzwierciedlają poglądy admina..

STRONA TA ZOSTAŁA ZAŁOŻONA W CELU PROPAGOWANIA ZDROWEGO STYLU ŻYCIA I ODŻYWIANIA. NIECH MOJE BEZINTERESOWNE DZIAŁANIE PRZYSPORZY KORZYŚCI JAK NAJWIĘKSZEJ LICZBIE LUDZI I ZWIERZĄT. BO ZDROWIE SIĘ TYLKO TAKIE MA JAK SIĘ O NIE ZADBA.

niedziela, 25 września 2016

Pokrzywa – właściwości lecznicze i przepisy

Pokrzywa zwyczajna: zdjęcie


Bylina ta rozpowszechniona jest w całym świecie. Występuje na wilgotnych łąkach, przydrożach, w lasach i ogródkach. Osiąga wysokość około 1,5 metra. Ma sercowate, ząbkowane liście i wiechowate, zielonkawe kwiaty. Pokryta jest parzącymi włoskami, które po zwiędnięciu tracą swoje właściwości. Pokrzywę doceniano od czasów starożytnych. Traktowano ją jako warzywo, była lekiem na wiele dolegliwości. Przez kilka wieków stanowiła surowiec do produkcji tkanin i sieci rybackich. Dziś pokrzywa postrzegana jest częściej jako chwast, chociaż co potwierdzają badania, jest jedną z najbardziej wszechstronnie, działających na organizm roślin. Surowcem leczniczym jest ziele (Herba Urticae), liść (Folium Urticae) i korzeń (Radix Urticae). Ziele zbiera się tuż przed kwitnieniem rośliny, a li- ście od maja do września w pogodne dni. Suszy się w przewiewnym miejscu. Korzeń wykopuje się jesienią lub wczesną wiosną.
O właściwościach leczniczych pokrzywy decydują: flawonoidy, garbniki, karotenoidy, chlorofile, histamina, acetylocholina, serotonina, kwasy organiczne, mikroelementy (wapń, magnez, fosfor, żelazo, siarka, potas, jod, krzem, sód) i witaminy(A, C, B2, K1, E). Dzięki zawartości tak wielu, łatwo przyswajalnych substancji i mikroelementów ma szerokie spektrum działania, między innymi:
  • poprawia stan cery, włosów i paznokci
  • wspomaga pracę wątroby, oczyszcza organizm z toksyn
  • działa moczopędnie
  • reguluje wydzielanie enzymów trzustkowych(obniża poziom cukru)
  • poprawia przemianę materii, ułatwia odchudzanie
  • skutecznie leczy anemię
  • ma działanie przeciwreumatyczne
  • działa grzybobójczo, bakteriobójczo, antywirusowo
  • zmniejsza nadmierną potliwość
  • wspomaga leczenie różnego rodzaju krwawień
  • stymuluje układ odpornościowy
  • doskonale regeneruje organizm zmęczony zimą.
W Polsce występują dwa gatunki pokrzywy:
  •  pokrzywa zwyczajna Urtica dioica – jest rośliną wieloletnią o dużej sile wzrostu i odradzania. Gatunek ten potrafi rosnąć w ty samym miejscu nawet 50 lat. Wyrasta w zależności od żyzności gleby (40-150 cm). Liście ma ciemnozielone, sercowate i ząbkowane na brzegach.
  •  żegawka Urtica urens – jest rośliną jednoroczną, niższą od pokrzywy zwyczajnej (30-50 cm). Ma węższe liście i mocniej parzy.
Pokrzywa zwyczajna najlepiej rośnie na glebach wilgotnych, próchniczych i zasobnych w azot i fosfor.  Żegawkę można spotkać najczęściej w mocno zaniedbanych ogrodach.
Obie posiadają właściwości lecznicze, ale częściej wykorzystujemy tę pierwszą (jest bardziej rozpowszechniona).
Zbieranie pokrzywy
Surowcem zielarskim są liście, korzenie, nasiona i całe ziele. Jeśli suszymy pokrzywę to najpierw należy rozłożyć ścięte pędy, żeby trochę zwiędły. Następnie obrywamy zielone liście.
Ziele zbieramy zawsze przed kwitnieniem!
Najwartościowszy surowiec uzyskamy w maju i czerwcu. Na surówki i sałatki zbieramy tylko najmłodsze listki.liść pokrzywy
W drugiej połowie lata pozyskuje się nasiona, a korzenie wykopuje się jesienią.
Liście, nasiona, ziele zawsze suszymy w miejscu przewiewnym i zacienionym. Nigdy na słońcu. W czasie suszenia surowiec  nie może się odbarwiać. Dla uzyskania 1 kg suszu należy zerwać 4 kg świeżej pokrzywy. Korzenie suszyć należy w temp 40 C.

Ciekawostki o pokrzywie

Składniki pokrzywy

  • witamina C
  • witamina K
  • witaminy z grupy B (najwięcej wit B12)
  • witamina E
  • karoten
  • kwas pantotenowy i foliowy
  • chlorofil
  • sole mineralne (m.in. wapń, potas, żelazo, krzem, siarka, magnez, fosfor, cynk)
  • rzadkie mikroelementy (m.in. molibden, kobalt, miedź, mangan, tytan)
  • kwasy organiczne (np. mrówkowy (parzy), masłowy, jabłkowy, bursztynowy)
  • fenolokwasy (np. kawowy, kumarynowy, ferulowy)
  • flawonoidy
  • garbniki
  • karotenoidy
  • fitosterole
  • aminy biogenne (np. cholina, histamina)
  • olejek eteryczny
Dodatkowo korzenie są źródłem  fitosteroli i lignanów, a nasiona – kwasów tłuszczowych (np. linolenowy), wit E i aminokwasów.

Dlaczego pokrzywa parzy?

Właściwości lecznicze pokrzywy

ANEMIA

Pokrzywa ma właściwości krwiotwórcze, zawiera żelazo,miedź, kwas foliowy i wit K – najważniejsze składniki procesu krwiotworzenia.

REUMATYZM, ARTRETYZM

Nauka udowodniła, że przy podobnych bólach i zwyrodnieniach, „biczowanie” się świeża pokrzywą „ma sens” J Można zamiennie stosować okłady (ze świeżych pędów pokrzywy). Dlaczego tak się dzieje? Kwas mrówkowy, acetylocholina, histamina poprzez działanie drażniące wywołują silne przekrwienie, dając uczucie ciepła. Serotonina i histamina biorą udział w aktywowaniu neuronów odbierających wrażenia bólowe. mechanizm parzących zdolności pokrzywy wskutek silnej stymulacji receptorów urazowych na skórze daje bardzo podobny efekt terapeutyczny do zastosowania akupunktury czy maści z kapsaicyną. Pozytywnym efektem ubocznym może się okazać odstawienie niesteroidowych leków przeciwzapalnych (które dają czasem efekty uboczne nieprzyjemne).

OCZYSZCZANIE Z KWASU MOCZOWEGO I TOKSYN

Czasami kwas moczowy gromadzi się w stawach, powodując ból i stany zapalne. Pokrzywa pomaga usunąć z moczem szkodliwych metabolitów oraz jonów sodu, chlorków i mocznika. Po leczeniu antybiotykami dobrze zastosować pokrzywę, która oczyści organizm z metabolitów pozostałych po lekach.

ŁAGODNY PRZEROST GRUCZOŁU PROSTATY

W tym przypadku pomóc może korzeń z pokrzywy. W zielarskich sklepach można bez problemu dostać kapsułki z korzenia, nawet o dawce 500 mg.

WSPOMAGA PRACĘ NEREK

Zapobiega kamicy nerkowej i jest stosowana przy stanach zapalnych dróg moczowych (jednak należy uważać przy skąpomoczu – wszystko zależy od przyczyny). Jest zalecana dla osób z nadciśnieniem tętniczym (zmniejsza ryzyko uszkodzenia nerek).

POPRAWIA TRAWIENIE

Pokrzywa zawiera sekretynę – hormon tkankowy wydzielany przez błony śluzowe dwunastnicy i jelita cienkiego, który aktywuje pracę trzustki (wzmaga wydzielanie soku trzustkowego) oraz wpływa na produkcję żółci przez wątrobę. Hamuje też stany zapalne jelita grubego.

WZMACNIA KOŚCI, CHRZĄSTKI, PRZECIW OSTEOPOROZIE

Leczenie osteoporozy nie jest łatwe. Pokrzywa może przede wszystkim zapobiegać. Zawiera, istotne w tym temacie składniki, wapń i krzem (patrz receptury)

LIKWIDUJE OBRZĘKI NÓG

Obrzęki,  które są spowodowane nagromadzenia się wody. Zwykle wystarczy 15 ml soku 3 razy dziennie. Należy zrezygnować z pokrzywy jeśli przyczyna obrzęków jest inna.

WYCZERPANIE

Sok z pokrzywy jest wskazany dla osób wyczerpanych długimi chorobami, stresem, mocno aktywnych fizycznie i jeśli pracują w trudnych warunkach np. górnicy.

ODPORNOŚĆ

Pokrzywa działa silnie immunostymulująco. Pobudza fagocytozę (proces niszczenia chorobotwórczych bakterii), wytwarzanie limfocytów T (produkują przeciwciała) oraz sprzyja powstawaniu interferonów (naturalna broń na wirusy).

NOWOTWORY

Działanie p/nowotworowe pokrzywa zawdzięcza pobudzaniu limfocytów T oraz krzemowi (jeśli jest niedobór krzemu tworzą się warunki dla nowotworów). Krzem energetyzuje organizm, co ma znaczenie w chemio- i radioterapii. ogólnie krzem jest pierwiastkiem słabo przyswajalnym. Najlepszym źródłem (dobrze przyswajalnego) krzemu jest świeża pokrzywa i skrzyp polny.

INNE ZASTOSOWANIE POKRZYWY

  • alergie
  • zespół zimnych rąk i nóg
  • wypadanie włosów
  • dla cery i paznokci
  • trądzik

Przepis na sok z pokrzywy

Zacznijmy od tego, że nie warto robić wielkich zapasów soku, ponieważ swoje właściwości zachowa przez 3 dni (w lodówce). Choć są sposoby konserwacji soku, ale o tym za chwilę.

JAK PRZYGOTOWAC SOK

Sok robimy z pędów, które jeszcze nie zakwitły. Po zerwaniu zalewamy (na sitku) gorącą wodą (nie wrzątkiem). Kiedy „odciękną”, przepuszczamy przez maszynkę do mięsa (sokowirówkę jeśli macie) i wyciskamy sok (można wykorzystać gazę).
p.s. sparzona pokrzywa da więcej soku niż taka nie zalana gorącą wodą

STOSOWANIE SOKU

Kurację zaczynamy od małych ilości soku: 1 łyżeczka 3 razy dziennie po posiłku. Po tygodniu dawkę można zwiększyć do dużej łyżki 3 razy dziennie. Ostatecznie można dojść do dawek 50 ml na dzień (lub 2 razy po 25 ml soku).

KOSERWOWANIE SOKU

– alkoholem (na 4 szklanki soku/2 szklanka wódki lub 1 szklanka spirytusu) – sok przechowywać w butelkach z ciemnego szkła, w chłodnym miejscu)
– miodem (lipowy, akacjowy, mniszkowy, wielokwiatowy); 1 szklanka soku + 2 szklanki miodu (płynnego); przechowywać w słoikach w lodówce
– pasteryzacja z cukrem lub sokiem owocowym; pędy pokrzywy „zblenderować”, zmiksować. Miazgę zalewamy wrzątkiem w garnku i gotujemy 2 minuty. Odstawiamy wywar na 3 godz, odcedzamy. Uzyskany płyn ogrzewamy i dodajemy cukier i sok z cytryny (1 litr soku + 300 g cukru + sok z 1 cytryny).
Zamiast cukru można użyć gesty sok owocowy np. z porzeczki czy aronii (1 litr soku z pokrzywy + 300 ml soku owocowego)
Gotowy sok zlewamy do butelek/słoików i pasteryzujemy 20 minut. Przechowujemy w chłodnym miejscu.
Nie polecamy zamrażania soku (straci właściwości w czasie przechowywania, nie wszystkie, ale sporo)

Pokrzywa w kuchni

 CO ZROBIĆ ŻEBY NIE PARZYŁA

po zerwaniu należy na sicie opłukać i zalać gorącą wodą

Z CZYM SMAKUJE POKRZYWA

– zupy
– jajka
– farsze
– omlet
– dania ziemniaczane
– a’la szpinak
– twarożek
– czosnek
Pokrzywa jest dobrym zamiennikiem soli, dla osób na diecie z ograniczeniem sodu.

RECEPTURY

• NAPAR „podstawowy”: 1 łyżeczkę suszu zalać wrzątkiem, pozostawić na krótko do naciągnięcia
• NALEWKA Z POKRZYWY: Korzenie wykopane wiosną lub jesienią umyć szczotką, drobno pokroić i napełnić nimi butelkę aż po szyjkę. Zalać alkoholem 38-40% i pozostawić na 14 dni w ciepłym miejscu. 3 raz dziennie po 30 kropel na pół szklanki wody.
• HERBATA Z POKRZYWY PO ANTYBIOTYKOTERAPII (mieszanka)
– 1 szklanka suszu z pokrzywy
– ½ szklanki ziela rdestu ptasiego
– ½ szklanki liści poziomki
Składniki wymieszać. 1 łyżkę mieszanki zalać szklanką wrzątku, parzyć 15-20 minut. Pic 2 razy dziennie.
• MIESZANKA W OSTEOPOROZIE
– susz pokrzywy
– skorupki wiejskich jaj
Skorupki jaj prażymy na patelni (ja susze skorupki ugotowanych jaj) i mielimy w młynku np. do kawy. Podobnie mielimy pokrzywę – na pył. Składniki mieszamy w proporcji 1:1. Przechowujemy w słoiku, w suchym miejscu. Szczyptę takiej mieszanki jemy 2-3 razy dziennie, po posiłku. Profilaktycznie stosować szczyptę 1 raz dziennie.
• POKRZYWA NA WŁOSY
– ½ szklanki suszu pokrzywy
– 4 łyżki liści rozmarynu
– 5 łyżek liści brzozy
– 5 łyżek liści szałwii
Składniki wymieszać. 2 łyżki mieszanki zalać 2 litrami wody i gotować 2-3 minuty. Garnek odstawić na 30 minut, odwar odcedzić i ciepły stosować do płukania włosów (po umyciu włosów).

Czasem należy zrezygnować z pokrzywy

W sytuacji kiedy długotrwale stosujemy leki przeciwcukrzycowe. Pokrzywa nasila ich działanie (nauka to udowodniła). Ewentualnie z lekarzem należy dobrać dawki leków i dawki pokrzywy (czasami małe dawki pokrzywy obniżą cukier)
  • przy skąpomoczu
  • przed planowanym zabiegiem chirurgicznym i tydzień po jego wykonaniu
  • przy lekach przeciwzakrzepowych
  • w ostrej niewydolności serca/nerek
  • w przypadku kiedy są cysty jajników
Nie są to bezwzględne przeciwwskazania, ale lepiej zachować ostrożność i skonsultować się z lekarzem.